Blog

Terugblik op de sessie 'Duurzame businessmodellen' (25jan23)

Op 25 januari verzamelden 10 enthouasiste BPUG-leden zich bij KWD in Nieuwegein voor de sessie 'Duurzame business modellen', door Jan Wognum. Jack van Grunsven was erbij en maakte een verslag. Hier vind je de uitnodiging met de tekst over de sessie. 

Spreker

Spreker: Jan Wognum 

Jan is bedrijfskundig geschoold en al jaren bezorgd over onze planeet en de invloed van de mens op het klimaat. Dit maakt dat hij zich al jaren verdiept in deze materie en zich als adviseur, coach en consultant heeft gespecialiseerd in het begeleiden van organisaties en professionals rond het thema ‘duurzame innovatie’. Hij heeft een mooie reeks boeken op zijn naam staan die praktisch kunnen helpen bij de transformatie naar meer innovatie en meer duurzaamheid. Hij heeft hierbij deels geput uit eigen jarenlange ervaring en deels uit best practices van de koplopers op dit gebied.

Innovatie

Nieuw chocoladelabel (Tony's)

  • Wil nieuwe producten in de markt zetten, tegen een hogere prijs dan gangbaar is
  • Waarom zouden klanten dan toch deze chocola willen kopen? Ivm het verhaal achter de chocola (slaafvrije keten etc).

Het product is dus méér dan alleen de reep chocola. Het is ook het verhaal, de bijzondere verpakking, de vorm van de reep, de productieketen enzovoort.

Stelling:

  • Innovatie bouwt voort op wat er al is.
  • Maar… 85% van alle gelden die aan innovatie worden besteed leiden tot niets.
  • Meeste innovatieprojecten mislukken omdat organisaties niet goed snappen waar ze aandacht aan moeten besteden bij innoveren. Bedrijven richting zich meestal op productinnovatie. Maar da's eenvoudig te kopiëren. Weg voordeel. 

Hulpmiddel: Model van Doblin met 10 typen innovatie

 

Recept voor mislukking: weinig elementen uit deze 10 typen opgenomen in het innovatieplan!

Beste innovators: 8 tot 10 innovatietypen 

Kortom: hoe breder je innovatie, des te meer kans op succes!

Introductie van 'duurzaamheid' bij innovatie

De wereld verandert, en dat heeft consequenties.

Niet duurzame businessmodellen raken uitgewerkt, worden voorbijgestreefd of worden verboden.

De opdracht / workshop

Het materiaal

Per innovatietype uit het model van Doblin zijn 'business modellen' op compacte kaartjes beschikbaar op stapeltjes. Dus 10 stapels met kaartjes. Enkele voorbeelden van business modellen:

  • Exclusiviteit
  • Grote aantallen met kleine marges
  • Goede klantenservice
  • Geautomatiseerde productie
  • Just-in-time
  • Geen voorraad, productie na bestelling
  • Enzovoort

De wijze waarop duurzaamheid is verwerkt in het materiaal

Tot zover zijn de 10 stapels grotendeels gevuld met gebruikelijke business modellen die niet persé duurzaam zijn. Waar komen innovatie en duurzaam dan bij elkaar? Door uitbreiding van de stapels met duurzame business modellen! Enkele voorbeelden daarvan: 

  • Geen afval
  • Geen uitstoot schadelijke stoffen
  • Eerlijke beloning
  • Duurzaam geproduceerde grondstoffen
  • Enzovoort

De workshop

De uitdaging tijdens de workshop, uit te voeren in groepen:

Stap 1

Neem als groep een 'business' in gedachten waar je veranderingen ziet aankomen

  • Wat is lastig
  • Waar zitten de uitdagingen

Stap 2

Bepaal obv de 10 thema's een mogelijke strategie voor verandering (met hulp van de 10 stapels met kaarten die op tafel liggen)

  • Gebruik zoveel mogelijk duurzame business modellen
  • En ook de 'traditionele' business modellen zijn toegestaan, probeer om die zoveel mogelijk duurzaam toe te passen
  • Ook business modellen waarvoor geen kaartje aanwezig is in de stapels zijn toegestaan; de voorbeelden op de stapels hebben niet de pretentie om volledig te zijn

Stap 3

Presenteer aan elkaar

  • Ieder idee is goed

Voorbeelduitwerking van één van de groepen tijdens de workshop

Een business die het waarschijnlijk lastig zal krijgen als gevolg van de aandacht voor duurzaamheid: reisbureau gespecialiseerd in verre (vlieg)reizen. Redenen:

  • Vliegschaamte
  • Duurder door hogere brandstofkosten en milieutoeslagen

Uitwerking volgens het model van Doblin in onderstaande tabel.

 

Disclaimer: dit voorbeeld is het resultaat van minder dan 1 uur groepswerk waarbij ook het lezen, interpreteren en toepassen van de kaartjes in de stapels veel tijd in beslag nam.

 

Nr

Type

Uitwerking

1

Profit model

Premium reizen:

  • Bijdragen aan ontwikkelingswerk / hulp aan anderen / fair share
  • Compensatie van de 'slechte' kanten van vliegen
  • Alternatief: VR-vakantie; eventueel als selectiemiddel? 

2

Network

  • Samenwerking met lokale partijen / achtergestelde partijen
  • Duurzame projecten
  • Transparantie
  • Certificatie
  • Inclusieve inkoop

3

Structure

  • Kennisdeling met de landen waar je naar reist
  • Werk lokaal uitvoeren
  • Chief Sustainable Officer

4

Proces

  • Standaardisatie of maatwerk
  • Herkenbaar 'groen' logo

5

Product performance

  • Ontzorgen
  • Maatwerk
  • Consistent ook op alle onderdelen; in ieder geval erover nagedacht

6

Product system

  • Aanvullende producten en diensten te koop
  • Verblijfslocaties die voldoen aan de doelen (voorbeeld: aangenaam zonder airco)

7

Service

  • Wel goed, betaal 10% extra (Pay for succes)
  • Deeleconomie
  • Thuis ophalen en thuis brengen met electrische bus

8

Channel

LinkedIn?

9

Brand

  • Groene verre reizen
  • Reis en draag bij aan een betere wereld
  • De Floortje Dessing onder de reismaatschappijen

10

Customer engagement

Niet aan toegekomen tijdens de workshop

Nabeschouwing

Raakvlak met ons vakgebied

Innovaties worden vaak projectmatig aangepakt. Daarom goed als projectmanager / veranderaar om iets te weten over innovaties. Vooral het model van Doblin kan daarbij helpen om de omvang van een innovatie vast te stellen en het projectplan daarop te baseren. Daarbij is het niet relevant of de veranderwensen leiden tot een product breakdown structure of een overzicht van epics en user stories op een backlog.

Bruikbaarheid van het materiaal

De kaartjes met business modellen op de 10 stapels leiden zeker tot nadenken en overwegen. Zonder deze kaartjes zou het niet gelukt zijn om het hierboven beschreven resultaat te krijgen binnen één uur. Een punt van aandacht is dat op sommige kaartjes best veel tekst staat, misschien teveel voor gebruik tijdens een korte workshop. Mogelijk dat het materiaal beter tot zijn recht komt tijdens een workshop van een dagdeel of van een volledige (hei)dag.

Toepasbaarheid

De titel van de workshop is "Duurzame business modellen". M.i. is het materiaal ook prima in te zetten voor 'gewone' innovatieprojecten. En dan in fase 'voorbereiding' of 'definitie'. De kaartjes met duurzame business modellen voegen zeker iets toe, vooral aandacht voor duurzaamheid, maar ook veel van de kaartjes met meer traditionele business modellen zijn met enige fantasie ook prima 'duurzaam' toepasbaar.

Deskundigheid van de spreker

Dat zit wel snor! Jan geeft blijk van grote kennis van de businessmodellen die te vinden zijn in de 10 stapels. Ook kan hij talrijke voorbeelden geven en is in staat om adequate antwoorden te geven op vragen van deelnemers.

Voor herhaling vatbaar / aan te bevelen aan anderen

Ja! Om verschillende redenen kan het nuttig zijn om een dergelijke workshop te organiseren:

  • Wanneer je daadwerkelijk te maken hebt met een innovatieproject; ongeacht of dat 'duurzaam' moet zijn of niet
  • Wanneer 'duurzaam' een thema is binnen het doel van je project of gewenste veranderingen. De duurzame business modellen kunnen leiden tot nieuwe ideeën om bestaande producten of processen te 'verduurzamen' door bepaalde componenten te verbeteren. 

Meer lezen

Lees ook de LinkedIn-post die René Chang schreef over deze sessie!

Kalender BPUG 2023 - Vooruitblik naar volgende bijeenkomsten

Datum

Locatie

Inhoud

16 feb

Online

https://www.bpug.nl/45459-evenementen/mindfulness-op-het-werk

16 mrt

Kantoor KWD

https://www.bpug.nl/45459-evenementen/recht-voor-projectmanagers

20 apr

UMC Utrecht

https://www.bpug.nl/45459-evenementen/walk-the-talk-in-de-zorg

25 mei

Kantoor KWD

https://www.bpug.nl/45459-evenementen/laat-je-niet-gijzelen-neem-regie-over-het-effect-van-machtsposities-op-jouw-leiderschap

20 jun

Kantoor KWD

https://www.bpug.nl/45459-evenementen/projectpolitiek

04 okt

Domstad Utrecht

Seminar 2023, save the date!, inhoud volgt


Recht voor Projectmanagers
09mei

Recht voor Projectmanagers

Inleiding Op donderdag 16 maart 2023 heeft Martijn Berk ruim twintig belangstellende leden en gasten meegenomen in een kennissessie over...

Een nieuw seminar met een nieuwe opzet
09dec

Een nieuw seminar met een nieuwe opzet

Het thema van dit Seminar was ‘Nieuwe Schoenen’ . Dit thema gold ook voor BPUG als organisatie van het Seminar. Zo was er gekozen voor...

Reacties

Log in om de reacties te lezen en te plaatsen